Dat hele humanisme deugt niet

hagenaars

Re: Dat hele humanisme deugt niet

Bericht door hagenaars »

Hij had een andere visie op Spinoza dan jij en dat is heel wat anders. Hij kon dat goed uitleggen, zoals in 1932 in Amsterdam bij de Spinoza herdenking.
hagenaars

Re: Dat hele humanisme deugt niet

Bericht door hagenaars »

@Neerhoff. Ik wil nog even reageren op dit citaat van jou. " Het leven (zèlfs het menselijke, Hagenaars!) is nu eenmaal niet bij machte in te grijpen in de universeel geldende natuur-wetten, maar is er juist het gevolg van! Evolutie is niet moreel, noch immoreel, maar amoreel."
Je hebt natuurlijk gelijk dat water kookt bij honderd graden. Maar de interessante vraag is wat doe je met kokend water, zet je een potje thee, eet een bon bon erbij of gooi je het hete water over je luie schoondochter?
Die menselijke keuze is in het geheel niet amoreel. Mensen vormen met elkaar op basis van belangen gemeenschappen en ontwikkelen daar een gezamenlijke cultuur. Die cultuur is verre van amoreel...
fred neerhoff
Berichten: 4560
Lid geworden op: di 13 dec 2011, 09:55

Re: Dat hele humanisme deugt niet

Bericht door fred neerhoff »

hagenaars schreef:Hij kon dat goed uitleggen, zoals in 1932 in Amsterdam bij de Spinoza herdenking.
Nimmer heb ik gemerkt dat jij ook maar iets van die lezing van Polak, getiteld 'Spinoza als ethicus' hebt begrepen! Dat kon ook niet anders omdat jouw kennis van Spinoza's Ethica daarvoor ontoereikend was (vergelijk http://www.vrijdenkersforum.nl/forum/vi ... ?f=12&t=30 ).
hagenaars

Re: Dat hele humanisme deugt niet

Bericht door hagenaars »

We denken hier anders over, zoals al vaker bleek. Voor mij geen probleem, hoor. (Ik geloof overigens wel dat ik de Ethica goed begrepen heb *).)

*)Maar het kan altijd beter natuurlijk.
fred neerhoff
Berichten: 4560
Lid geworden op: di 13 dec 2011, 09:55

Re: Dat hele humanisme deugt niet

Bericht door fred neerhoff »

hagenaars schreef:Hij had een andere visie op Spinoza dan jij .
Klopt, hieronder staat nog eens mijn kritiek op Polak's Spinoza-interpretatie (zie ook http://www.vrijdenkersforum.nl/forum/vi ... ?f=12&t=30 ):

In Leo Polak's lezing 'Spinoza als ethicus' voor het Kant-Gezellschaft op 29 december 1932 te Amsterdam verwerpt Leo Polak Spinoza's filosofie op vijf punten.

1. Spinoza's naturalisme. Dwz. Spinoza's stelling dat de Natuur geen wil of doel heeft: de evolutie gaat uit van overlevingsdrang en heeft verder geen doel. Polak denkt hier totaal anders over. Maar de deugd van Polak is volgens Spinoza niets anders dan de resultante van een belangen economie!

2. Spinoza's panteïsme. Dit is een steeds terugkomend punt van verwarring mbt. Spinoza. Ikzelf beschouw Spinoza eerder als atheïst. Zijn 'god' is immers beslist niet de god van de bijbel, maar wordt door Spinoza in zijn Ethica gelijk gesteld met 'alles wat is'.

3. Spinoza's utilisme. Spinoza wordt tegengeworpen dat hij met zijn Ethica het goede leven nastreeft.

4. Spinoza's determinisme wordt door Polak incorrect gelijkgesteld met fatalisme. Alsof je niets meer hebt te willen omdat de natuurwetten alles al hebben vast gelegd (gedetermineerd). Onzin natuurlijk, omdat Polak hier subjectieve werkelijkheid verwart met objectieve werkelijkheid.

5. Spinoza's intellectualisme. Ook al een drogreden: immers, omdat Einstein intellectualistisch is, sluit je natuurlijk niet je ogen voor zijn inzichten.

Leo Polak neemt het Spinoza kwalijk dat voor Spinoza de waarheid niet slechts als enige doel telt, maar dat dit voor hem tevens de hoogste deugd is.

Maar omdat Spinoza volgens Polak zijn leven lang trouw is gebleven aan zichzelf, waardeert de moralist Polak de naturalist Spinoza toch positief. Niet vanwege Spinoza's filosofie, maar vanwege - in Polak's woorden - zijn 'habit of mind'!
hagenaars

Re: Dat hele humanisme deugt niet

Bericht door hagenaars »

Je hebt gelijk, we hebben dit eerder doorgenomen. Leo Polak was een filosoof met een geheel eigen systeem, zoals het hoort. Daarin behandelt hij Spinoza en doet dat correct. Kritisch en rationeel. Ook dat zoals het hoort. Het stelt ons in staat hierover te redetwisten en dat is winst.
Ik ben benieuwd wat de nieuwe leerstoel op gaat leveren. Moet je niet eens iets ergens inzenden?
fred neerhoff
Berichten: 4560
Lid geworden op: di 13 dec 2011, 09:55

Re: Dat hele humanisme deugt niet

Bericht door fred neerhoff »

Leo Polak begreep niet alleen Spinoza verkeerd, maar Darwin ook.

Zich beroepend op the survival of the fittest (deze term is oorspronkelijk gemunt door Herbert Spencer en later op aanraden van Alfred Russel Wallace overgenomen door Charles Darwin) als gevolg van Darwin’s “natuurlijke teeltkeus”, wilde Leo Polak met zijn “zedelijke teeltkeus” het “overleven van de besten” bevorderen (pagina 50 van zijn “Sexuele Ethiek” uit 1936).

Polak’s beroep op Darwin berustte echter op het waanidee dat selectie van “edele” karaktertrekken bij de seksuele voortplanting tot een superieur nageslacht (de “besten”) zou leiden (daarbij liet Leo Polak zich inspireren door doorgeschoten speculaties van zijn leermeester, de ethicus, filosoof en experimentele psycholoog Gerard Heymans*). En dit nog afgezien de onmogelijkheid om een objectieve taxonomie van “edele” karaktertrekken te ontwerpen (wat voor Leo Polak “edel” was, zal voor een ander hoogmoed zijn geweest).

*) Het is Heymans nimmer gelukt om zijn hypothese van “zedelijke selectie” empirisch te onderbouwen.
hagenaars

Re: Dat hele humanisme deugt niet

Bericht door hagenaars »

Dit is niet de sterkste passage uit dat boekje, zoals ik eerder schreef. Het was ook minder relevant voor het doel van het boekje, namelijk een pleidooi voor seksuele hervorming.
fred neerhoff
Berichten: 4560
Lid geworden op: di 13 dec 2011, 09:55

Re: Dat hele humanisme deugt niet

Bericht door fred neerhoff »

Sexuele Ethiek” uit 1936 is nota bene het enige boek dat Leo Polak tijdens zijn professoraat heeft gepubliceerd. M.i. doe je Leo Polak erg te kort door dat boek stelselmatig een boekJE te noemen. Misschien omdat de tekst niet in jouw straatje past?
fred neerhoff
Berichten: 4560
Lid geworden op: di 13 dec 2011, 09:55

Re: Dat hele humanisme deugt niet

Bericht door fred neerhoff »

hagenaars schreef:Zowel uit het lidmaatschap van het Comité van communisten, als uit de titels van de vele brochures en lezingen blijken de idealen van het Comité en zijn leden. Tijdens de weekend-conferentie van 1937 zei professor G. Brom: "alleen Gods gezag is volstrekt en volmaakt", en Leo Polak stelde dat niet moest worden gekeken naar wat de ander onderscheidde (daarmee doelend op de jodenvervolging), maar naar het gemeenschappelijke: "loochening van gemeenschappelijkheid is de onoverbrugbaarste kloof, de permanente oorlog zonder oorlogsverklaring".

Hij werd meteen lid, was bij de oprichters, oprichting die in 1936 plaatsvond, zoals zijn dochter in haar boekje aangaf: Ans Samama, Een muzikaal leven in beweging. Baarn 2014. Ik heb daar op deze site eerder over geschreven, hij had ook internationaal contacten met de antifascistische beweging. ik heb eigenlijk nog nooit iemand gehoord die vond dat hij zich niet voortdurend uitsprak.

Overigens, het humanisme, dat deugt.
Zie ook hier http://www.vrijdenkersforum.nl/forum/vi ... 3&start=60 en verder, voor mijn niet aflatende vraag naar goede referenties.
Plaats reactie