fred neerhoff schreef:
Ik sta uiterst sceptisch tegenover wat jij “moraalwetenschap” noemt. Ter adstructie de volgende kanttekeningen:
1. Het gebruik van het woord “wetenschap” suggereert objectief verkregen (“harde”) kennis.
in de tweede betekenis van het woord moraalwetenschap gebruikte ik niet het woord "wetenschap", maar wel het woord "moraalwetenschap". Dat is een ander woord dan "wetenschap", met een andere betekenis. We moeten ons nu niet blind staren op een woord.
Maar jouw “morele intuïties” zijn juist subjectieve, cultureel en politiek gekleurde noties (bias) en kunnen derhalve niet zoals jij stelt de rol van objectief verkregen experimentele data spelen.
ik ben het ermee eens dat die intuities subjectief zijn, en gaan over waarden en geen objectieve feiten. Het zijn wel de input data voor de constructie van een consistent ethisch systeem.
2. Jouw "morele intuïtie" betreffende de vergelijking tussen een defect exemplaar van de ene biologische soort en een volwaardig exemplaar van de andere soort is niet valide. Immers varkens kunnen als soort overleven maar hulpbehoevende mensen niet.
hulpbehoevende mensen vormen toch geen soort? Waarom verwijs je bij varkens naar de soort en bij hulpbehoevende mensen niet? Wat met hulpbehoevende varkens, gaan we die wel basisrechten geven dan?
En ik heb een hekel aan automatisch soortdenken. Waarom zeg je niet populatie, genus, familie, infraorde, orde, klasse, of...? Dat zijn allemaal even valide biologische rangorden.
Het is maar de vraag in hoeverre huidige vleesvarkens zouden kunnen overleven in het wild. Stel nu dat bv. de vleeskoe niet als (onder)soort kan overleven, tenzij met kunstmatige zwangerschappen en het bijvoederen (net zoals een groep van mentaal gehandicapten niet zouden kunnen overleven, tenzij met kunstmatige zwangerschappen en het geven van eten), zou je dan ook protesteren tegen het gebruik van die vleeskoeien, zoals je zou protesteren tegen het gebruik van mentaal gehandicapten als louter middel? Ik geloof het niet.
Het is toch behoorlijk vergezocht en willekeurig om te zeggen dat we iemand (bv een varken) wel mogen gebruiken als louter middel (zoals we varkens gebruiken in de veeteelt, dus op een manier dat totaal ondenkbaar zou zijn als we dat met mentaal gehandicapten deden), louter omdat dat individu samen met soortgenoten kan overleven, terwijl we iemand anders (bv een mentaal gehandicapte) helemaal niet zo mogen behandelen omdat dat individu niet zo zelfstandig kan overleven?
3. “Rechten” zijn op schrift gestelde afspraken (normen) en zijn de resultante van conflicterende belangen binnen de biologische soort “mens”.
waarom beperk je het tot de biologische soort "mens"? Het is arbitrair om één willekeurig niveau van de biologische classificatie te prefereren, want er zijn talrijke andere hogere en lagere niveaus (bv ondersoorten, genera, orden, klassen,...). En dan zijn er nog andere biologische indelingen, zoals sekse. Als jij naar willekeur zo de morele gemeenschap mag afbakenen, dan mag iedereen dat. En dan zou een racist kunnen zeggen: "...binnen het ras 'blanken'". En de seksist: "...binnen de biologische sekse "man""
Ze komen tot stand middels onderhandeling of onderlinge strijd. “Dierenrechten” miskennen deze fundamentele notie van rechten.
wij kunnen toch onderhandelen over dierenrechten en dan dierenrechten als afspraken op schrift vastleggen? Als we rechten kunnen geven aan mentaal gehandicapten, dan kunnen we dat ook aan dieren.
Jouw “dierenrechten” berusten immers op identificatie (het gedrag van een chimpansee lijkt meer op dat van een mens dan dat van een bacterie) en niet op een gelijkwaardige belangenstrijd.
het berust niet op identificatie, maar wel op het hebben van voorkeuren, een welzijn, gevoelens, een bewustzijn. we moeten rekening houden met wat iedereen wil en wat iedereen voelt, en met iedereen bedoel ik echt iedereen, dus niet enkel diegenen met één of ander willekeurig biologisch kenmerk. (het kenmerk "soort" is willekeurig, omdat er vele andere gelijkaardige biologische kenmerken of groepsindelingen zijn)
4. De rechten van hulpbehoevende mensen berusten op wederkerigheid (ikzelf zou ook niet graag afhankelijk zijn van anderen). Die wederkerigheid wordt echter begrensd door eigenbelang. Als dat eigenbelang groter is dan het belang van het hulpbehoevende exemplaar zal de laatste moeten inschikken.
maar van sommige mentaal gehandicapten kunnen we even weinig of minder wederkerigheid verwachten als van varkens, en toch vinden wij dat die gehandicapten rechten hebben waaraan wij ons te schikken hebben. We mogen bv die mentaal gehandicapten niet tegen hun wil in gebruiken in experimenten.
Terecht wordt economen verweten niet wetenschappelijk te zijn. Dat is niet omdat zij geen rationele aanpak zouden hebben maar omdat hun voorspellingen onbetrouwbaar zijn. Oorzaak: hun wiskundige modellen omtrent de economische werkelijkheid zijn niet valide.
ze zijn vaak wel veel meer valide dan de alternatieven,zoals bv buikgevoelens. Economie is een wetenschap, maar dan wel een moeilijke, gezien het economisch systeem een zeer complex systeem is. Zo ook is weerkunde een wetenschap, hoewel meteorologen ook niet zo'n goeie voorspellingen kunnen maken over het weer volgende week. Maar die meteorologen zijn wel beter dan jouw of mijn buikgevoel, intuitie of helderziendheid over wat voor weer het overmorgen zal zijn. De wiskundige modellen van weerkundigen zijn meer valide dan de modellen van niet-weerkundigen. Hetzelfde geldt voor economen: die hebben ook betere modellen voor de economie dan niet-economen.
Hetzelfde oordeel treft jouw "moraalwetenschap".
nee, want hield ik me in de ethiek niet bezig met het maken van voorspellingen.
Je opstelling is als die van een regulier opgeleide arts die homeopathie als wetenschap probeert te verkopen. Als een kwakzalver dus.
dat is wel een ernstige beschuldiging; ik denk niet dat je voldoende bewijs hebt om die uitspraak harder te maken. En onterechte beschuldigingen zijn niet zo netjes.
