Vooruitgang dankzij joods-christelijke cultuur?

hagenaars

Re: Vooruitgang dankzij joods-christelijke cultuur?

Bericht door hagenaars »

Ik beroep mij niet op een geloof, ik spreek de auteur van de Herschepping van de Wereld na, die het ontstaan van de moderne natuurwetenschap naar mijn inzicht goed kan verklaren en in die context die kloosterorden en het waarheidsgebod naar voren bracht, alsmede de Reformatie. Ik vind het voldoende en vooral helder uitgewerkt. Floris Cohen is, vind ik, een uitstekende Nederlandse wetenschapshistoricus.

Alweer een vrijdenker van het jaar, wat mij betreft, dan.
fred neerhoff
Berichten: 4560
Lid geworden op: di 13 dec 2011, 09:55

Re: Vooruitgang dankzij joods-christelijke cultuur?

Bericht door fred neerhoff »

Ik vrees dat je de pointe van Cohen's boek gemist hebt. Het onstaan van de moderne natuurwetenschap wordt in het geheel niet 'in de context' van kloosterorden verklaard. Zou natuurlijk ook barre onzin zijn.

Het is het primaat van rationele abstractie van de oude Grieken die de dominant verklarende factor voor hun doorbraak is op het gebied van wiskundige natuurkennis. Niet de joden, noch jouw roomse kloosterorden hebben inhoudelijk bijgedragen. Het is nota bene aan de moslimcultuur te danken dat de klassiek Griekse inzichten voor de definitieve ondergang behouden zijn gebleven! Daarna heeft de Renaissance - volgend op een millenium Christelijk gefantaseer en gemoraliseer! - de klassiek Grieks - Romeinse teksten her-ontdekt, totdat de Westerse Verlichting het christendom domesticeerde tot z'n huidige ondergeschikte vorm. Nu de moslim naties nog...
hagenaars

Re: Vooruitgang dankzij joods-christelijke cultuur?

Bericht door hagenaars »

Ik verwijs naar het hoofdstukje op pagina 142 ev. dat niet zonder reden ´Waarom Europa´heet. Je begrijpt toch wel dat er een expliciete verklaring nodig is voor die vraag? De rest van jouw opmerking is juist. En bekend.
fred neerhoff
Berichten: 4560
Lid geworden op: di 13 dec 2011, 09:55

Re: Vooruitgang dankzij joods-christelijke cultuur?

Bericht door fred neerhoff »

1. Cohen onderscheidt in zijn boek de Oude en de Nieuwe wereld.
2. De basis van natuurkennis in de Oude wereld ligt in Athene (natuurfilosofie) en de Griekse kolonie Alexandrië (wiskunde, via de Egyptenaren en Babyloniërs).
3. In de 17de eeuw hebben met name Galilei en Newton een beslissende stap naar De Nieuwe wereld gemaakt.
4. De Nieuwe wereld wordt gekarakteriseerd door het samengaan van theoretische voorspellingen (via de wiskunde ) en het experiment (inclusief technische toepassingen).
5. Met name Descartes gaf de aanzet voor een nieuwe natuurfilosofie. Hierin speelde het besef van de superioriteit van wiskundige natuurkennis een centrale rol.
6. Waarom het ontstaan van de Nieuwe wereld zich voltrok in West-Europa, en niet in bijv. China of de Arabische wereld wordt door Cohen voornamelijk toegeschreven aan een in die tijd relatief grotere openheid en nieuwsgierigheid in dat deel van de wereld.
7. De nieuwe inzichten in de natuur gaven de aanzet tot de Verlichting.
8. In de ganse ontwikkeling is het joods-chistelijke geloof, noch de islam nergens een intrinsieke initiator van op wiskundige natuurkennis gebaseerde vooruitgang geweest.
9. Vandaar mijn stelling dat het geloof hoogstens geestelijk comfort kan verschaffen in een wereld die onbegrepen wordt.
10. Inzicht in de werkelijkheid is de ware initiator voor welvaart en welzijn. Het mytisch geloof met zijn morele dogma's verduistert en verdooft.
hagenaars

Re: Vooruitgang dankzij joods-christelijke cultuur?

Bericht door hagenaars »

De tien geboden?

Voor het zesde gebod is een sociologische verklaring nodig, of dienstig. Die vind je in drie of vier invloeden, de steden, het waarheidsgebod, de Reformatie en de afnemende invloed van de adel.
fred neerhoff
Berichten: 4560
Lid geworden op: di 13 dec 2011, 09:55

Re: Vooruitgang dankzij joods-christelijke cultuur?

Bericht door fred neerhoff »

In zijn boek stelt Floris Cohen vast dat de opkomst in de 17de eeuw van de moderne natuurwetenschap & techniek veruit de beslissende stap was om van de Oude wereld naar de Nieuwe te komen. Zie punt 3. van mijn 10 punten lijstje: Galilei & Newton.

Verder stelt Cohen dat er volgens de laatste inzichten tot vroeg in de 19de eeuw geen structurele verschillen bestonden tussen China, Japan, India, het Ottomaanse Rijk en Europa die de grote discrepantie die toen is gaan optreden tussen West-Europa en de rest van de wereld dwingend kan verklaren.[Opmerking: de middeleeuwse Rooms Katholieke kloosterordes zijn volgens die laatste inzichten beslist geen verklarende factor, maar hebben er wellicht wèl toe bijgedragen om de door het christendom zèlf veroorzaakte achterstand die het middeleeuwse Europa tov. de rest van de wereld had opgelopen weer in te halen!]

De kernvraag die de technologische superioriteit van West-Europa tov. de rest van de wereld kan verklaren moet dus zijn: Waarom juist in West-Europa die openheid naar buiten toe? (punt 6. van mijn lijstje).

Cohen noemt in zijn boek de Ontdekkingsreizen, geïnitieerd door een relatief gebrek aan grondstoffen en luxe producten als zijde en specerijen. Samen met de specifiek Europese vorm van wiskundige natuurkennis - die op nauwkeurige waarneming was gericht (empirie!), en die nu oversloeg naar nieuwsgierigheid naar de levenswijze van andere volkeren - zijn deze Ontdekkingsreizen de dominant verklarende factor voor die openheid naar buiten toe.

De stelling van Hans Jansen alsof de joods-christelijke cultuur oorzaak is van enige natuurwetenschappelijke voorsprong op de islam is barre onzin. Volgens Max Weber heeft elke wereldgodsdienst een naar binnen en naar buiten gericht aspect (zie ook Cohen's boek). Op zichzelf kennen zij allen perioden van neergang en opgang.
hagenaars

Re: Vooruitgang dankzij joods-christelijke cultuur?

Bericht door hagenaars »

Ik lees de pagina´s 142 tot 150 toch heel anders dan jij. We hoeven de overeenkomsten tussen de verschillende culturen in Azië, het Ottomaanse rijk en Europa natuurlijk niet te verklaren, het gaat om de verschillen vanaf de zeventiende eeuw. En daarbij speelden de door mij genoemde sociologische factoren een doorslaggevende rol.
De eenzijdige versnelde ontwikkeling in Europa moet verklaard, zij kwam echt niet uit de hemel vallen...
fred neerhoff
Berichten: 4560
Lid geworden op: di 13 dec 2011, 09:55

Re: Vooruitgang dankzij joods-christelijke cultuur?

Bericht door fred neerhoff »

hagenaars schreef:De tien geboden?

Voor het zesde gebod is een sociologische verklaring nodig, of dienstig. Die vind je in drie of vier invloeden, de steden, het waarheidsgebod, de Reformatie en de afnemende invloed van de adel.
Kom kom Lex, je weet toch ook wel dat (morele) geboden het altijd afleggen tegen werkelijke belangen? De naleving van geboden vereist gehoorzaamheid en dat is nu juist geen goede eigenschap van een succesvolle voorhoede!
Laatst gewijzigd door fred neerhoff op zo 08 jan 2012, 12:07, 1 keer totaal gewijzigd.
fred neerhoff
Berichten: 4560
Lid geworden op: di 13 dec 2011, 09:55

Re: Vooruitgang dankzij joods-christelijke cultuur?

Bericht door fred neerhoff »

hagenaars schreef:....het gaat om de verschillen vanaf de zeventiende eeuw.
Nee lex, volgens de nieuwste inzichten (2de alinea pag.143) bestonden er tot vroeg in de 19de eeuw geen structurele verschillen tussen de grote beschavingen die de grote discrepantie die toen is ontstaan dwingend kunnen verklaren.

Samen met de opkomst in de 17de eeuw van de moderne natuurwetenschap & techniek verklaren de Europese Ontdekkingsreizen (laatste zin pag. 146) het beslissende verschil sinds de 19de eeuw.

Verder op pag.143: Voorheen (dwz. tot de laatste inzichten van 'global history') werd het beslissende verschil wel gezocht in ras, kapitalisme, individulaisme versus groepsdenken. Die inzichten lijken nu achterhaald!
hagenaars

Re: Vooruitgang dankzij joods-christelijke cultuur?

Bericht door hagenaars »

Je gaat mij toch niet vertellen dat de ontwikkelingen aan het begin van de zeventiende eeuw, onze Gouden Eeuw, volstrekt toevallig in Londen, Wenen, Berlijn, Amsterdam, Parijs en Madrid plaatsvonden? En ook in Peking, Yokohama, Bagdad of Batavia hadden kunnen plaatsvinden?
Plaats reactie