Radicale Verlichting versus de Gematigde Verlichting

fred neerhoff
Berichten: 4560
Lid geworden op: di 13 dec 2011, 09:55

Radicale Verlichting versus de Gematigde Verlichting

Bericht door fred neerhoff »

Jonathan I. Israel maakt een productief verschil tussen de zogenaamde Radicale Verlichting en de Gematigde Verlichting, zie zijn boek "Radicale Verlichting, Hoe Radicale Nederlandse Denkers Het Gezicht Van Onze Cultuur Voorgoed Veranderden" uit 2005.

Dennis Diderot en Paul-Henri Thiry baron d’Holbach staan model voor de Radicale Verlichting, terwijl Rousseau, Kant en Voltaire typische gematigde verlichters waren.

Het onderscheid tussen beide stromingen is kortweg dat de gematigde verlichters nog wel in een god geloofden terwijl de radicalen zich in geen enkel opzicht op het bovennatuurlijke beriepen.

Verder benadrukten de gematigden éénzijdig het belang van de ratio en onderbelichten die van het gevoel, terwijl de radicalen de mens eerder als een dier met ratio zagen. Maw., zij erkenden ten volle dat de mens in eerste instantie wordt geleefd door zijn gevoel en niet door zijn verstand. Het verstand is de enige instantie die de mens heeft om zijn gevoelens bij te sturen, maar dat is het dan ook. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld Kant's cultus van de Absolute Rede.

Philipp Blom, de auteur van oa. het boek "Het verdorven genootschap, de vergeten radicalen van de Verlichting" uit 2010, trekt in een recent interview (NRC, vrijdag 10 oktober 2014) naar mijn mening terecht een rechte lijn van de Gematigde Verlichting naar de Holocaust en stelt tegelijkertijd vast dat de agenda van de Radicale Verlichting nog open is.
hagenaars

Re: Radicale Verlichting versus de Gematigde Verlichting

Bericht door hagenaars »

Overdrijf je niet een beetje? Het deisme en vertrouwen in de ratio zou naar de Shoah leiden?
fred neerhoff
Berichten: 4560
Lid geworden op: di 13 dec 2011, 09:55

Re: Radicale Verlichting versus de Gematigde Verlichting

Bericht door fred neerhoff »

hagenaars schreef:Het deisme en vertrouwen in de ratio zou naar de Shoah leiden?
Naar het voorbeeld van Kant alles op de ratio zetten, leidde samen met Spencer's sociaal-darwinisme in zijn uiterste consequentie tot de rationalistische, want industriële moord op 6 miljoen joodse mensen.
hagenaars

Re: Radicale Verlichting versus de Gematigde Verlichting

Bericht door hagenaars »

Ik heb in de Protocollen van de Wannseeconferentie Kant niet aangetroffen, noch een verwijzing naar het sociaal-darwinisme van Spencer. Alles geschiede op Führer bevel en hebt in zoverre gelijk dat deze kunstschilder zich liet beinvloeden door genoemde wetenschapper, maar "De Britse historicus Ian Kershaw geeft in zijn uitgebreide Hitlerbiografie aan dat het niet duidelijk is waardoor de Jodenhaat van Hitler nu eigenlijk ontstaan is. Hij had aanvankelijk Joden in zijn kennissen- en huisgenotenkring en zelfs een Joodse huisarts uit Linz, die Hitlers moeder in haar laatste dagen heeft verzorgd. Hitler heeft zich ten aanzien van deze arts zeer erkentelijk getoond. Later geïnterviewde kennissen van Hitler uit diens Weense tijd verklaarden nooit ook maar een enkel negatief woord ten aanzien van Joden uit Hitlers mond gehoord te hebben. Vaak sprak hij zelfs lovend over zijn vele Joodse kennissen.[20] Maar in korte tijd werd hij toch een fanatiek antisemiet. Kershaw zelf heeft gesuggereerd dat Hitler op dat moment zijn Joodse kennissen simpelweg nodig had (onder andere voor het verkopen van zijn schilderijen en prenten), en dat hij daarom zijn ware gevoelens voorlopig voor zich hield."

"De term sociaal darwinisme is afgeleid van de term darwinisme, die op zijn beurt verwijst naar de Engelse bioloog Charles Darwin (1809 - 1882). De ideeën van het sociaal darwinisme zijn echter vooral afkomstig van de socioloog Herbert Spencer (1820 - 1903). De term darwinisme is zelf ook voor zeer uiteenlopende en niet altijd onderling verwante ideeën gebruikt. Aan het einde van de 19e eeuw werd met darwinisme echter vooral Darwins theorie van natuurlijke selectie als mechanisme voor het ontstaan van soorten bedoeld. Darwin stelde dat de hoeveelheid grondstoffen in de natuur te klein is om alle individuen binnen een populatie in leven te houden, zodat er een continue strijd om het bestaan is. Herbert Spencer noemde dit principe "survival of the fittest"." citaat Wikipedia.

En wat Stalin betreft ook daar loopt het spoor enigszins dood, immers in het Kremlin werd wel gelezen maar Montefiore*) noemt De Vorst**) niet. Stalin hield zich vooral bezig met de "nationaliteitenkwestie", hij deed dit al in zijn vroege jaren als redacteur van de sovjet pers in St. Petersburg.
*) Montefiore, Aan het Hof van de Rode Tsaar.
**) Il principe; in het Nederlands ook vertaald als De heerser) is een werk van de Florentijn Niccolò Machiavelli dat hij schreef tussen 1513 en 1515. Pas in 1532 verscheen de eerste uitgave van Il Principe. Het boek bevat raadgevingen voor vorsten over hoe ze hun staat moeten besturen.
fred neerhoff
Berichten: 4560
Lid geworden op: di 13 dec 2011, 09:55

Re: Radicale Verlichting versus de Gematigde Verlichting

Bericht door fred neerhoff »

hagenaars schreef:Ik heb in de Protocollen van de Wannseeconferentie Kant niet aangetroffen, noch een verwijzing naar het sociaal-darwinisme van Spencer.
Onze grondwet verwijst ook nergens naar Napoleon. Niettemin loopt er een rechte lijn vanaf Napoleon naar onze wetten.

Jouw argument deugt dus niet.
hagenaars

Re: Radicale Verlichting versus de Gematigde Verlichting

Bericht door hagenaars »

Ik geef graag toe dat een invloed soms niet direct is aan te geven. Maar is voor de moord op de Joden niet veeleer de Pruisische dicipline en het christelijk anti joodse sentiment verantwoordelijk?
fred neerhoff
Berichten: 4560
Lid geworden op: di 13 dec 2011, 09:55

Re: Radicale Verlichting versus de Gematigde Verlichting

Bericht door fred neerhoff »

Het zijn allemaal elementen die een rol spelen, maar de cultus van de ratio gaf de doorslag om op grote schaal mensen te vermoorden zoals ingenieurs ook andere fabrieksmatige processen beheersen.
hagenaars

Re: Radicale Verlichting versus de Gematigde Verlichting

Bericht door hagenaars »

Heydrich en Eichmann waren geen ingenieurs, zij waren soldaten en bedachten en organiseerden de misdaad. Ook onder de andere misdadigers die deelnamen geen of weinig ingenieurs. Rudolf Franz Ferdinand Höß (Baden-Baden, 25 november 1900 – Auschwitz, 16 april 1947) was van mei 1940 tot december 1943 kampcommandant van het concentratiekamp Auschwitz. Geen ingenieur, maar soldaat.

Ook Stalin en zijn companen waren geen ingenieurs, maar politieke criminelen, boeventuig zonder geweten. Sovjets *). Stalin was opgeleid als theoloog.

*)Oorspronkelijk had het begrip betrekking op lokale raden van arbeiders, boeren en soldaten aan het begin van de twintigste eeuw, gedurende de laatste jaren van de Romanov-dynastie.

Het idee van sovjets is oorspronkelijk verbonden met het radencommunisme.
David Bakker
Beheerder
Berichten: 1337
Lid geworden op: ma 28 nov 2011, 00:35

Re: Radicale Verlichting versus de Gematigde Verlichting

Bericht door David Bakker »

fred neerhoff schreef:Philipp Blom, de auteur van oa. het boek "Het verdorven genootschap, de vergeten radicalen van de Verlichting" uit 2010, trekt in een recent interview (NRC, vrijdag 10 oktober 2014) naar mijn mening terecht een rechte lijn van de Gematigde Verlichting naar de Holocaust en stelt tegelijkertijd vast dat de agenda van de Radicale Verlichting nog open is.
Je gaat met zevenmijlslaarzen door de geschiedenis. Graag wat meer uitleg zodat mensen met een niet meer dan gemiddelde intelligentie het ook kunnen volgen.
fred neerhoff
Berichten: 4560
Lid geworden op: di 13 dec 2011, 09:55

Re: Radicale Verlichting versus de Gematigde Verlichting

Bericht door fred neerhoff »

hagenaars schreef:Heydrich en Eichmann waren geen ingenieurs, zij waren soldaten en bedachten en organiseerden de misdaad.
Zoals ingenieurs, rationeel dus. Of snap je het niet?
Plaats reactie