Adriaan van Beverland

[David Bakker]

Moet deze Adriaan niet worden opgenomen in onze canon? Ik lees het volgende over deze man: (zie http://www.despinoza.nl/spinoza/artikel ... s_de.shtml)
"Zo werd de spinozist Adriaan Beverland (1650-1716) vervolgd en het land uitgejaagd, nadat hij geschreven had dat vrouwen evenveel zin in seks hadden als mannen, en dat het verhaal van de Zondeval in de Bijbel louter als poëtische allegorie moest worden opgevat, waarin beschreven wordt hoe Adam en Eva ontdekten dat ze `het' met elkaar konden doen. Vooral dat laatste schoot de dominees in het verkeerde keelgat. Beverland week uit naar Londen, waar hij vergeten en berooid stierf. Maar hij verdient een ereplaats in het Holst van Nederland, niet alleen wegens zijn geschriften over seks, die hopelijk snel in pocketvorm voor het Nederlands onderwijs toegankelijk worden gemaakt, maar ook omdat hij het was die na de dood van zijn vriend Isaac Vossius ervoor zorgde dat de universiteit van Leiden diens bibliotheek kon verwerven."

[hagenaars]

@Bakker. Natuurlijk zou dat kunnen, je moet dan een stukje van bv. twee duizend woorden schrijven, aantonen dat deze Adriaan een vrijdenker was, dus zijn tijd circa twee honderd jaar vooruit was etc. etc. Het simpele feit dat Adriaan de bijbel kriticeerde, ongelovige praat uitsloeg en sexueel getinte culturele uittingen deed, hetgeen de calvinisten dwars zat in de Republiek, het land ontvluchtte, is natuurlijk geen bewijs...Overigens blijkt van al dat gepolder niets te kloppen, zoals Prof. dr. Piet de Rooy in zijn veelgeprezen hoofdwerk onlangs aantoonde. ( Ons stipje op de waereldkaart.de politieke cultuur van Nederland in de negentiende en twintigste eeuw. Het verhaal wil dat de Nederlandse natie langs lijnen van geleidelijkheid en in vreedzaamheid tot stand in gekomen. Kijken we wat beter dan blijkt het beeld niet te kloppen.)

[fred neerhoff]

je moet dan een stukje van bv. twee duizend woorden schrijven

Dat lijkt mij vrij eenvoudig. Jonathan Israel wijdt vele pagina's in zijn "Radicale Verlichting" (2001, 2005) aan deze radicale vrijdenker.

[hagenaars]

Dank je, het is genoteerd. Toch blijft de vraag of hij wel een vrijdenker was, was hij ongelovig? Atheist? Godlocchenaar? Moedig? Dat zijn zo vragen die bij je opkommen. Hij was een man van zijn tijd, na de Vrede van Munster en ging al vroeg d.w.z. jong in vrijheid naar het liberalere Engeland. Het is allemaal niet zo eenduidig, gemarteld werd hij niet...Ik gebruik met opzet twee begrippen die dan hun tijd toen vooruit waren. Maar, toegegeven, dat maakt het boeiend.

[fred neerhoff]

gemarteld werd hij niet

Haha...Joh, ik wist niet dat iemand gemarteld moest zijn om in om in onze vrijdenkers canon opgenomen te kunnen worden. Ben je niet in de war met het icoon van het christendom?

[hagenaars]

Nee, het Icoon van het christendom zegt mij eigenlijk niets. De vraag blijft staan, was hij, Adriaan, als theoloog wel wat we doorgaans een vrijdenker noemen? Ik steun overigens het verzoek van Bakker hem in de canon van Nederlandse vrijdenkers op te nemen. Ik heb mijn stukje over Torrentius (Zie bij Schone kunsten op deze site) inmiddels gereed, een ding is zeker die was ruim vijftig jaar eerder bepaald geen theoloog. Hij werd opgepakt omdat hij godloochenaar, atheïst en meer algemeen een ongelovige en onbekrompen spotter was. Dat alles was de toen net aan de macht gekomen en onderling diep verdeelde Calvinisten natuurlijk een doorn in het oog.

[fred neerhoff]

De vraag blijft staan, was hij, Adriaan, als theoloog wel wat we doorgaans een vrijdenker noemen?

Wat lul je toch weer allemaal? Weet je wel waar het over gaat? Want natuurlijk was Adriaan Beverland een vrijdenker! En als je mij niet gelooft lees dan wat Jonathan Israel over deze spinozistische jurist en filoloog schrijft. Of als je dat zelfs te veel moeite is kijk dan even hoe hij bij de Koninklijke Bibliotheek bekend staat, http://poortman.kb.nl/long2.php?TABEL=T_NAAM&ID=1823

[hagenaars]

We moeten streng zijn en de definitie van vrijdenker strikt toepassen, en natuurlijk was hij een van de grote en interessante geesten uit de achtiende eeuw. En zeker weet ik, net als jij trouwens, waar het over gaat. Hij schreef een proefschrift over een theologisch onderwerp, de erfzonde. Ik heb het proefschrift niet gelezen.
Kijk maar:
Adrian Beverland studied at Leiden University, where he produced a treatise on Original sin, for which he was expelled from the university, imprisoned and fined, but released on promising never to write on the subject again. He then moved to Utrecht, where his behaviour led to the magistrates privately warning him to leave the city; in response he wrote a satire called Vox clamantis in deserto, which he distributed in manuscript form. De erfzonde is een centraal leerstuk in het christendom, zoals we natuurlijk allemaal weten.
De spreuk over de roepende in de woestein is overgenomen door The Dartmouth College in 1769.

[fred neerhoff]

Hij schreef een proefschrift over een theologisch onderwerp, de erfzonde.

Als een spinozistisch jurist en filoloog zoals Adriaan Beverland een doctorstitel verkrijgt op basis van een proefschrift over de erfzonde, diskwalificeert hem dat dan naar jouw opvatting als vrijdenker? Hoe kom je daar eigenlijk bij?

Net als Benedictus Spinoza in zijn "Tractatus theologico-politicus" leverde Adriaan Beverland in zijn verboden boek "De Peccato Originali" fundamentele bijbel kritiek.

Moet Spinoza dan soms ook eerst langs jouw duistere vrijdenkers meetlat gelegd worden om in ons vrijdenkers canon opgenomen te worden?

Naast een scherp bijbel criticus ontwikkelde Adriaan Beverland (1650-1716) zich als classicus tevens tot een berucht onderzoeker van de seksuele geschiedenis van het oude Griekenland en Rome, en pleitte hij zijn leven lang voor seksuele bevrijding, zowel in woord en geschrift als in daad, en zowel voor de man als voor de vrouw. (Bron: Jonathan Israel, "Radicale Verlichting" (2001, 2005).)

Je hebt de klok horen luiden (Wikipedia) maar weet niet waar de klepel hangt. En je vooringenomenheid deed de rest.

[hagenaars]

De erfzonde is zoals ik aangaf een centraal leerstuk in de christelijke leer. Dat bedoel ik. Het begrip vrijdenker is zoals ik aangaf van later datum. Wat we bij Adriaan zien is de worsteling met de christelijke leer. Dank je voor het compliment...