Religie versus godsdienst

[fred neerhoff]

Mozes sticht een monotheïstische godsdienst, toch?

Precies. En waarom is Mozes daar zo succesvol in kunnen zijn? Antwoord: Mozes liet de hebreeuwen geloven dat zijn wetten niet van hem afkomstig waren maar van een 'god' waarvan hij, Mozes, de spreekbuis was! En waarom wilden de joden dat zo graag geloven? Antwoord: omdat Mozes effectief inspeelde op de aangeboren behoefte aan perspectief van de ontheemde joden.

[hagenaars]

Ik denk wel dat je gelijk hebt, wat de genese van het jodendom betreft, maar daarmee verklaar je niet de successen van het christendom, de islam.

[fred neerhoff]

Je lijkt het nogal moeilijk te vinden. Voor mij is het zonneklaar dat elk mens in meer of mindere mate behoefte heeft aan perspectief. Zelfs jij, Lex Hagenaars!


Die behoefte aan perspectief komt overeen met een aangeboren behoefte aan zingeving = religie.

[hagenaars]

Laten wij het hebben over elkaars 'religie', ik herinner mij een middag in september 1966 in de oude Openbare Bibliotheek in Amsterdam. De eerste openbare bibliotheek in Amsterdam werd in 1919 geopend aan de Keizersgracht. Ik las daar in het proefschrift van Willem Frederik Hermans.
W.F. Hermans
Description et genèse des dépots meublés de surface et du relief de l’Oesling (Ardennes Luxemburgeoises)Dissertatie Amsterdam 1955
Deze publicatie is eigenlijk verschenen als deel 11 van de Publications du service géologique de Luxemburg. De potloodinscriptie op de titelpagina onthult dat dit wetenschappelijke werk van de romanschrijver W.F. Hermans tevens ‘Proefschrift Gemeentelijke Universiteit van Amsterdam, Fac. Wis- en Natuurkunde, 6 juli 1955’ was.
Ook de stellingen achterin maken duidelijk dat dit een proefschrift was.
Stelling 9 van W.F. Hermans: “Het begrip “ras”, toegepast op de menselijke soort, is zowel in wetenschappelijk als maatschappelijk opzicht een onvruchtbare abstractie.”

[fred neerhoff]

Waarom dwaal je opeens af?

[David Bakker]

Mozes sticht een monotheïstische godsdienst, toch?

Precies. En waarom is Mozes daar zo succesvol in kunnen zijn? Antwoord: Mozes liet de hebreeuwen geloven dat zijn wetten niet van hem afkomstig waren maar van een 'god' waarvan hij, Mozes, de spreekbuis was! En waarom wilden de joden dat zo graag geloven? Antwoord: omdat Mozes effectief inspeelde op de aangeboren behoefte aan perspectief van de ontheemde joden.

Ik vraag me af of Mozes heeft bestaan. Wanneer zou hij hebben geleefd? En vergelijk dat met de tijd waaruit de oudste bijbelteksten stammen.

[fred neerhoff]

Ik vraag me af of Mozes heeft bestaan.

Inderdaad zou Mozes, net als Jezus en Mohammed een mythe kunnen zijn. Stof voor bijbelaars!

[hagenaars]

Ik vind niet dat ik afdwaal, er is zeker een menselijke neiging tot redeneren, conclusies trekken en onderzoek doen, maar om dat nu 'religie' te noemen? Zingeving? Hermans ging juist uit van de zinloosheid van het bestaan. De immanente eindigheid van dit heelal. Er is een begin, dus is er ook een eind.

En dan nog dit:
"Een terugkerend thema in veel van zijn boeken is dat de mens niet in staat blijkt om de wereld echt te kennen. Het enige lichtpuntje is misschien de moderne exacte wetenschap en techniek. Vooral mensen die iets willen bereiken in het leven of het goed met de mensheid voor hebben, moeten het vaak ontgelden. Daarbij had hij wel een diep mededogen met zijn personages en zijn de beschrijvingen van hun belevenissen vaak ontroerend. Anderzijds is hij in de beschrijving van woord en daad van zijn personages vaak hard en realistisch. Het meest negatieve of controversiële wordt niet geschuwd. Meedogenloze en beledigende kritiek op 'heilige huisjes' (onder andere het katholicisme) en voor die tijd ongekend openlijke beschrijving van seksualiteit getuigen daarvan. Dat leidde begin jaren vijftig tot veel opschudding, resulterend in rechtszaken (door Hermans gewonnen) en Kamervragen (pornografie, belediging katholieken) rond De tranen der acacia's (1949) en Ik heb altijd gelijk (1951)." (Wikipedia.)

[fred neerhoff]

Hermans ging juist uit van de zinloosheid van het bestaan.

In algemene zin is er natuurlijk geen verborgen 'hoger' doel van al wat leeft. Maar dat de mens behoefte heeft aan perspectief- en dat is heel wat anders dan wat Hermans bedoelde - lijdt geen twijfel!

De immanente eindigheid van dit heelal. Er is een begin, dus is er ook een eind.

Iets kan niet uit niets ontstaan. In de big-bang theorie geloof ik dus niet.

"Een terugkerend thema in veel van zijn boeken is dat de mens niet in staat blijkt om de wereld echt te kennen. Het enige lichtpuntje is misschien de moderne exacte wetenschap en techniek.

Nooit zal de mens zijn eerste oorzaak kunnen kennen. Vandaar ook de inherente onzekerheid van het bestaan. En vandaar ook de behoefte aan houvast en perspectief. Religie dus!

[hagenaars]

Het perspectief is zinledig. Ijdel. Geloof jij in een schepper? "Houvast en perspectief", toe maar...