Woorden als 'evident', 'geen optie' en 'absurd'

[pvanlenth]

Aan Lex Hagenaars, Fred Neerhoff en David Bakker,

Bij toeval stuitte ik vanochtend weer op de nieuwsbrief 'Tweede jaargang, nr. 4 – augustus 2011'. Daar staat een voetnoot in die mij toch wel voor een 'vraag' stelt, namelijk in hoeverre sommigen zich in jullie ogen nog vrijdenker mogen noemen. De voetnoot:

1 Het is evident dat de PVV voor vrijdenkers geen optie kan zijn: het selectief
bestrijden van de islam en tegelijkertijd het judaïsme en het christendom de
hand boven het hoofd houden kan natuurlijk niet, en het verbieden van de
koran is al even absurd als het verbod op Mein Kampf.

Dus een vrijdenker moet meteen het recht worden ontzegd zich vrijdenker te noemen zodra deze PVV stemt of verdedigt? En een vrijdenker moet dat recht ook worden ontzegd zodra deze een verbod op Mein Kampf billijkt?

Het gaat me hier niet om de specifieke onderwerpen zelf. (Het verbod op Mein Kampf is al uitgebreid besproken op een van onze debatavonden en ook de PVV is er geregeld ter sprake gekomen.) Het gaat me meer om het gebruik van de woorden 'evident', 'geen optie' en 'absurd'. Staat het de ene vrijdenker vrij om de andere op die wijze de maat te nemen?

Ik kan me voorstellen dat een vrijdenker zegt: "Ik snap niet dat je PVV stemt, immers die bestrijden de Islam, maar houden judaïsme en christendom de hand boven het hoofd. Leg uit wat jou drijft toch PVV te stemmen." Ook zou deze kunnen zeggen: "Een verbod op Mein Kampf is niet mijn keuze. Wat is jouw argumentatie om dat wel te willen."

In de nieuwsbrief wordt het Van Hooff verweten de grenzen aan de vrijheid van meningsuiting veel te strak te leggen. Van Hooff deinst er bijvoorbeeld niet voor terug Van Gogh te verwijten te hebben beledigd en zijn lot vooral daaraan te danken te hebben. Vrijheid van denken - wat Van Hooff wèl bepleit - leidt bij hem niet tot een principiële vrijheid van meningsuiting. Terwijl dat laatste nu juist de ware vrijdenker onderscheidt van anderen, zo stellen jullie. Maar maken jullie dat zelf eigenlijk wel waar, gezien jullie mening over bijv. de PVV-stemmende 'vrijdenker'?

[hagenaars]

Erg leuk om jou weer eens op deze plaats te begroeten! Blijf alsjeblieft schrijven en medenken, het is een leuke sportieve activiteit.
De vrijdenker zal zich waarschijnlijk aan een definitie van vrijdenken houden, ik geef er een. Vrijdenkerij (in België: vrijzinnigheid) of vrijdenken, is de opvatting dat men zich in het denken uitsluitend door de rede, wetenschap en logica laat leiden en niet door (autoriteits)geloof of traditie. Vrijdenkers keren zich tegen elke vorm van dogma.

Zo bezien moeten we vaststellen dat het verbieden van boeken en geschriften en het afkeuren van een dogma om het andere te bevoordelen, strijdig is met de definitie.
Helaas, de PVV komt niet in aanmerking om als een vrijdenkersplaats te fungeren. Maar je blijft welkom, hoor. (Misschien verander je nog eens van standpunt. )

[pvanlenth]

Vrijdenkerij (in België: vrijzinnigheid) of vrijdenken, is de opvatting dat men zich in het denken uitsluitend door de rede, wetenschap en logica laat leiden en niet door (autoriteits)geloof of traditie. Vrijdenkers keren zich tegen elke vorm van dogma.

Hoezo uitsluitend?? En zich laten leiden waarin? In het denken? Ook in het uiten? Ook in het handelen? Is de vrijdenker dus per definitie volstrekt rationeel? Worden binnen de vrijdenkerij irrationele uitingen veroordeeld? Is een intuïtie onvoldoende om te mogen uiten?

Zo bezien moeten we vaststellen dat het verbieden van boeken en geschriften en het afkeuren van een dogma om het andere te bevoordelen, strijdig is met de definitie.

Kan verbieden dan nooit de enige uitkomst zijn van een rationele afweging?

Helaas, de PVV komt niet in aanmerking om als een vrijdenkersplaats te fungeren.

De PVV is wel degelijk een vrijdenkersplaats, namelijk van het enige lid ervan. Maar de vraag was of het een vrijdenker vrij staat de PVV te verdedigen of er zelfs op te stemmen.

Maar je blijft welkom, hoor. (Misschien verander je nog eens van standpunt. )

Over de PVV verander ik zeker van standpunt dra daarvan knokploegen door de straten marcheren, om maar eens wat te noemen. Maar dat geldt vast ook voor allen die de PvdA, VVD, etc. verdedigen, neem ik aan. Regelmatige lelijke woorden, gericht aan andere Nederlandse of buitenlandse politici en politieke partijen, vind ik geen aanleiding om de PVV af te vallen. Sterker, een vrijdenker zou voor menig lelijk woord juist begrip moeten hebben, toch?! Zie bijv. wat jullie schreven over Van Hooff's mening over Van Gogh. De standpunten zelf vind ik ook al niet extreem-rechts. Het is een mengeling van standpunten die veelal als links dan wel als rechts worden aangemerkt, net alsof dat onderscheid er voor Wilders c.s. niet toe doet. Het lijkt erop dat Wilders bij het bedenken van een standpunt niet bovendien denkt "Is dit wel rechts?", zoals een SP-politicus dat wel doet: "Is dit wel links?". Zo beschouwd is hun gedachtegoed vrij van het links-rechts dogma. Voeg daarbij dat Wilders altijd aangeeft dat het de ander vrij staat die mening te uiten, dan zou het zomaar kunnen dat hij meer voldoet aan het profiel van de ware vrijdenker dan Plasterk.

[hagenaars]

Ik neem het gestelde even kort en puntgewijs op de korrel.

1. Het gaat bij de definitie om een filosofie, dus niet wat het individu doet. Ik heb ook even bij de engelstalge versie gekeken en het volgende opgepikt: "Freethought holds that individuals should not accept ideas proposed as truth without recourse to knowledge and reason. Thus, freethinkers strive to build their opinions on the basis of facts, scientific inquiry, and logical principles, independent of any logical fallacies or the intellectually limiting effects of authority, confirmation bias, cognitive bias, conventional wisdom, popular culture, prejudice, sectarianism, tradition, urban legend, and all other dogmas. Regarding religion, freethinkers hold that there is insufficient evidence to support the existence of supernatural phenomena.[5]
2.Nee, het verbieden van een opinie, een boek of geschrift leidt in het algemeen tot achteruitgang. Het is niet pienter.
3. Ieder mens mag, kan uiteraard de PVV verdedigen of erop stemmen, maar de kritiek op die partij blijft.
4. Daar heb je een punt, gelukkig is de PVV niet geweldadig.

[pvanlenth]

1. Het gaat bij de definitie om een filosofie, dus niet wat het individu doet.

Maar het is altijd een individu dat zich vrijdenker noemt/waant.

De definitie die je aanhaalt bevat een verbod. Dat lijkt mij toch op gespannen voet staan met 'vrij'. Die (schijnbare?) paradox is identiek aan wat we waarnemen bij de Vrije scholen van de antroposofen van Steiner; die zijn ook niet bepaald 'vrij', want er wordt van alles voorgeschreven.

Het lijkt mij dat een vrijdenker zich vooral niet wil laten ringeloren door dogma's, en dan vooral dogma's waar deze niet achter staat. Dus waar de anderen in een subculturele groep de dogma's van die groep met hand en tand verdedigen, zal de vrijdenker de sociale druk willen weerstaan en met die dogma's strijdige standpunten tòch voor het voetlicht proberen te krijgen. Zo beschouwd is de vrijdenker altijd een tegendraads èn moedig mens. Immers, als niemand deze persoon een strobreed in de weg zou leggen, dan zou er geen sprake zijn van dogma's en dan is het kleed van vrijdenker wel heel erg vrijblijvend en eigenlijk nietszeggend. Iemand is nog geen vrijdenker omdat hij voor rechtvaardigheid is. Dat zijn in zijn groep immers allen.

2.Nee, het verbieden van een opinie, een boek of geschrift leidt in het algemeen tot achteruitgang. Het is niet pienter.

In het algemeen? Dus niet altijd? Dus is het soms wel pienter? Neem als voorbeeld wat momenteel in Egypte gebeurt. Vandaag zijn er diverse media de mond gesnoerd. Dat heeft vast en zeker niet jouw goedkeuring, maar het is een feit dat deze zenders in de afgelopen tijd flink hebben zitten opjutten. Zo bepleitte Morsi voor een menigte de jihad tegen de shi'ieten en hups, even later vielen er onder die groep de nodige doden. Anders voorbeeld: Moet het een neonazigroepering gemakkelijk worden gemaakt om te demonstreren? Misschien ja, maar mogen ze ook aan de verkiezingen meedoen? Een eigen tv-zender oprichten? Hoever ga jij in het tolereren? (En ben je dan niet feitelijk een typisch exponent van de jarenzestig generatie, toen massaal het idee postvatte dat we alles moeten kunnen uiten, want de mens wordt geknecht en is in wezen goed, zoiets?)

3. Ieder mens mag, kan uiteraard de PVV verdedigen of erop stemmen, maar de kritiek op die partij blijft.

Iedere partij kan bekritiseerd worden. Verder, ik kan me de tijd nog heugen dat in linkse kring met walging werd neergekeken op de VVD. En zie heden ten dage, ook menig oudlinkser stemt nu op die partij, want dat liberalisme heeft toch wel wat. Ik ga hier niet beweren dat die herwaardering voor de VVD onterecht is. Ik beweer wel dat het hedendaagse neerkijken op de PVV al net zo absurd is als wat 'we' destijds richting VVD deden.

4. Daar heb je een punt, gelukkig is de PVV niet geweldadig.

Gelukkig niet. Nu maken sommigen zich zorgen over het verbond dat de PVV heeft gesloten met Vlaams Belang en Front National. Ook ik kijk hier met argusogen naar; zeker Front National heeft de nodige antisemieten aan boord, niet in de laatste plaats de vader van Marine Le Pen. Ik kan alleen maar hopen dat binnen die partijen dat antisemitisme weggedrukt wordt. Anders wordt Wilders alleen maar een draaikolk ingezogen. (Zie ook de column van René Couperus vandaag in de VK.)

[hagenaars]

Je hebt het goed gezien en bij het juiste eind, het vrijdenken bevat een verbod, namelijk het dogma, het authoriteitsgeloof inclusief, is verboden. Het vrijdenken is een concept, een filosofie waarin het dogma taboe is. Een individuele vrijdenker kan zich natuurlijk wel bij een traditie aansluiten.