Geitenneuker

hagenaars

Re: Geitenneuker

Bericht door hagenaars »

Je kunt toch het beste de cassatieuitspraak zelf even bekijken. http://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=t ... dw&cad=rja

En waarom de conclusie van Eveline niet geheel weergegeven:



Een wereld vol silhouetten

Rond de procesvoering tegen Theo van Gogh en Propria Cures duiken telkens dezelfde prangende vragen op. Waar eindigt de vrijheid van een schrijver-columnist om een ander te beledigen of kwetsen en waar begint de strafbare belediging of smaad? En wanneer gaat de belediging van een individu over in die van een hele bevolkingsgroep? Sonja Barend en het cidi waren destijds van mening dat Theo van Gogh in zijn pamflet van 1984 tweemaal de grens had overschreden: zij dienden een aanklacht in wegens belediging van het joodse volksdeel. Lang niet alle rechters die zich over de kwestie zouden buigen waren dezelfde mening toegedaan en het gebruik van meervoud in dezen is geheel en al op zijn plaats. Van Gogh werd immers een volleerd ‘proces-







[p. 80]






ganger’: de Messias zou hem blijven achtervolgen, Met of Zonder Kruis. In totaal braken zich tot 1992 achtentwintig rechters in acht verschillende instanties het hoofd over de filmer-columnist.98 Er volgden een aantal veroordelingen, maar de meeste rechters achtten belediging van het joodse volksdeel niet van toepassing en spraken Van Gogh dus vrij. De aanklachten hadden overigens lang niet allemaal betrekking op het oorspronkelijke pamflet in Moviola in 1984. Van Gogh bleek minstens zo hardnekkig als zijn aanklagers: hij schiep er plezier in de Messias nog een aantal keren te laten verschijnen in bundels met columns van zijn hand, ondermeer in Mijn favoriete graftak en De Weldoener. Nadat tegen de afdruk in De Weldoener (1988) opnieuw een aanklacht was ingediend - dit keer door Richard Stein van de stiba - werd Van Gogh aanvankelijk veroordeeld door de politierechter, maar in januari 1993 vrijgesproken door het Gerechtshof in Amsterdam. Dat de Messias in de loop van een langdurige rechtsgang mythische proporties had aangenomen, bleek uit de woordkeuze van een verslaggever van de nrc. In een stukje, gewijd aan de uitspraak van het Hof, bleek het pamflet van Van Gogh inmiddels uitgegroeid te zijn tot een ‘essay’.99

Theo van Gogh zou dus - in laatste instantie - niet veroordeeld worden wegens belediging van de joodse bevolkingsgroep, laat staan wegens antisemitisme. Al met al blijkt men er in Nederland niet snel toe over te gaan de vrije meningsuiting te beknotten. Dit ondanks het feit dat er, zowel naar aanleiding van het proces tegen Propria Cures als tijdens de procesgang van Theo van Gogh, vele stemmen opgingen die het tegendeel beweerden of vreesden. In ‘schrijvend Nederland’ waren de meningen over De Winters beroep op de rechter sterk verdeeld. Zo stelde Martin van Amerongen in De Groene Amsterdammer dat een discussie over de omgang met ‘het spanningsveld tussen (...) onsmakelijkheid en de vrijheid van expressie’ heel wat zinvoller was dan de ‘schijndiscussie’ of de Propria Cures-redactie al dan niet antisemitisch zou zijn. Van Amerongen - en met hem Theodor Holman - vond het bovendien van geen niveau getuigen dat uitgerekend een schrijver verhaal zoekt bij de rechter en niet zijn kracht zoekt in zijn eigen pen.100 Kort na hun schrijven zou overigens blijken dat Leon de Winter beide wegen bewandelde, getuige zijn



98De Groene Amsterdammer, 6-1-1993

99nrc, 27-1-1993

100De Groene Amsterdammer, 9-12-1992




[p. 81]






artikel in de nrc. Afgezien daarvan is het echter maar helemaal de vraag of niet ook de rechter en het publieke debat rond de aanklacht, de verdediging en het vonnis een belangrijke, soms onontbeerlijke bijdrage kunnen leveren aan het verkennen van de grenzen van de vrije meningsuiting.

In de nrc betoogde Marcel Möring dat de voorstelling van zaken als ging het, wat betreft een stellingname over de fotomontage van Propria Cures, om een keuze tussen vrije meningsuiting en censuur, veel te simpel is. Hij stelt dat in Nederland vrijheid van meningsuiting inhoudt dat er geen preventieve censuur is en een tekst pas na publikatie kan worden beoordeeld op zijn eventueel onwettig karakter. ‘Daaruit volgt dat wel alles kan, maar niet alles mag. Laster en racisme zijn bijvoorbeeld strafbaar. De meeste Nederlanders accepteren die beperking.’ Niet voor niets plaatst Möring de hele affaire in een breder kader en wijst hij op de gevaarlijke samenhang tussen enerzijds een minderhedendebat, waarin de vraag niet is hoe Nederland met de allochtonen kan omgaan, maar hoe Nederland van ze af kan komen, en anderzijds een toenemende neiging om taboes op racisme en antisemitisme af te doen als ‘softe onzin uit de jaren zeventig’. Möring schrijft voorstander te zijn van een maximale uitleg van het begrip vrije meningsuiting, maar weinig te voelen voor een discussie over dit begrip ‘aan de hand van een fotomontage waarin een naoorlogse jood alsnog in de afschiet-kuil wordt geduwd’. Het baarde hem zorgen dat er tot dusverre geen niet-joodse schrijvers waren opgestaan die Propria Cures bekritiseerd hadden en voor Leon de Winter op de bres waren gesprongen onder het motto wie aan hem komt, komt aan mij.101

Möring laat er geen enkele twijfel over bestaan dat hij zowel de fotomontage van Propria Cures als de columns van Theo van Gogh - inmiddels vaste columnist van het weekblad hp / De Tijd - als antisemitisch opvat. Voor hem is er geen verschil tussen de schrijfstijl van Van Gogh en die in de blaadjes van Janmaat en Glimmerveen. Ter illustratie komt hij met een aantal citaten uit de column van Theo van Gogh - waarin deze zijn mening ten beste gaf over de Propria Cures-affaire - ondermeer de volgende: ‘Als ik redacteur was bij pc zou ik in het volgende nummer een fotomontage maken van mevrouw Barend die staat te lachen



101nrc, 11-12-1992




[p. 82]






voor een barak in een concentratiekamp: “En morgen gezond weer op.”’

Theo van Gogh en de redactie van Propria Cures antisemieten? Dat is uiterst aanvechtbaar: hun agressie richt zich immers niet tegen joden in het algemeen, noch roepen zij op tot een al dan niet georganiseerde jodenhaat. Maar onmiskenbaar is dat zij op het randje balanceren - daarvan getuigen ook de steeds wisselende uitspraken van de rechterlijke macht. Als trendy schenders van het taboe flirten ze met het antisemitisme - met name in hun gebruikmaking van stereotypen - en het doelbewust kwetsen lijkt tot levenshouding versteend.

Het blijft intrigerend waarom Theo van Gogh zo populair is en zijn ster nog steeds rijzende, terwijl in zijn schrifturen iedere week dezelfde vijanden en vrienden figureren, dezelfde metaforen en scheldwoorden worden gebruikt, op dezelfde hitsige toon gezongen: Van Gogh is als een statisch personage in zijn eigen film. Het is echter duidelijk - het werd al eerder gesteld - dat hij in een behoefte voorziet. En zoals het een rebel without a cause betaamt, wordt hij geïmiteerd: in zowel Propria Cures en Nait Soez'n als in het obscure Groningse blaadje Reactie (waarin de hoofdredacteur Bart Croughs joodse schrijvers er ondermeer van betichtte naarstig op zoek te gaan naar ‘hun eigen holocaust’) is de invloed van Van Gogh herkenbaar.102 En dan is er de gespletenheid, niet alleen in Van Gogh zelf - maar ook bij zijn publiek. Van Gogh geniet al enige tijd in brede kring steeds meer waardering voor zijn programma op de lokale Amsterdamse televisiezender at 5, Een prettig gesprek, waar politici, schrijvers en kunstenaars zich bereidwillig en uitvoerig door hem laten ondervragen. Is het bij de gratie van de waardering voor een Van Gogh ‘in beweging’ dat geaccepteerd wordt dat Van Gogh elders stil is blijven staan - of wordt dit gegeven simpelweg verdrongen als men inschakelt op at 5? De interviewer blijkt in zijn hoedanigheid als columnist immers geen afstand te kunnen of willen doen van zijn puberale gekwetstheden en schenentrapperij. Zittend voor zijn tekstverwerker en ontbloot van microfoon en camera, lijkt hij de overwinning op Wassenaar iedere keer opnieuw te moeten bevechten. Frappant genoeg verleende filmproducent Van Heyningen Van Gogh in een ander verband het predicaat van Jekyll & Hyde.103



102niw, 1-10-1993

103nrc, 1-2-1993. Toch kan Van Gogh zich in zijn Een prettig gesprek ook niet altijd bedwingen. In een interview met Johan Doesburg, waarin de Fassbinder-affaire uitvoerig aan de orde kwam, probeerde Van Gogh - overigens tevergeefs - Doesburg een aantal keren voor zijn eigen karretje te spannen. De bezetting van het podium door de joodse actievoerders bestempelde hij tot een ‘fascistoïde manier van handelen’, het uitblijven van reacties vanuit de toneelwereld tot een ‘nsb-achtig stilzwijgen’, Doesburg merkte fijntjes op dat hij zelf zuinig was met dit soort termen en deze voor Van Goghs rekening kwamen. (Een prettig gesprek, 4-2-1994)




[p. 83]






Sinds de zomer van 1993 kreeg Van Gogh alle gelegenheid om - behalve in hp / De Tijd - ook in het Amsterdamse studentenblad Folia iedere week uit zijn gistende vaatjes te tappen. In een wekelijkse briefwisseling met de schrijver Boudewijn Büch, Wassenaarse brieven, speelden ‘de Feldwebels van de besneden politie’ weer een rol, evenals Leon de Winter die met het prikkeldraad rond zijn snikkel het Treblinka-liefdesspel bedrijft en natuurlijk Van Goghs vleesgeworden obsessie Hugo Brandt Corstius - alias Piet Grijs, columnist in Vrij Nederland - als aanvoerder van ‘de nieuwe fascisten’ van het naoorlogse verzet, oftewel Hugo Schaft.104 Zelfs Boudewijn Büch werd er een beetje moe van en stelde de vragen die Van Gogh niet aan zichzelf wenst te stellen: ‘Wat heb je toch met die Tweede Wereldoorlog die na 1945 uitbrak? (...) Waarom ga je niet een mooi boek schrijven en laat Hugo B.C. zonder te reageren zijn stukjes vullen? Ik word gek van dat columnistengedoe en al die opgeklopte haat en nijd. Je wordt ongetwijfeld beroemd en berucht met dat gehak en getak, maar aan mij is het niet besteed.’ Met alle respect voor de vrije meningsuiting, dat wel, want: ‘(...) je weet dat je van mij alles mag schrijven, omdat ik nu eenmaal de meest absolute persvrijheid voorsta.’105

Het door Büch versmade ‘columnistengedoe’, met twee elkaar bitter bevechtende kampen, vertoonde soms ook de dimensies van een bikkelharde machtsstrijd in medialand vertonen. Zo hield de (sport)journalist Frits Barend - al actief ten tijde van de Fassbinder-affaire en een verklaard tegenstander van zowel de opvoering van Het Vuil, de Stad en de Dood als van Van Gogh - zijn poot stijf toen rtl5 Van Gogh wilde contracteren in verband met zijn succesvolle interviewprogramma Een prettig gesprek. Barend, met het programma Barend en Van Dorp een van dè publiekstrekkers van rtl 5, speelde hoog spel en waarschuwde dat wanneer Van Gogh erin kwam, hij eruit ging. Hij won de strijd - Van Gogh bleef bij at 5.106

Büchs advies en hartekreet stemmen wel degelijk tot nadenken. Want: kàn Theo van Gogh wel ‘een mooi boek’ schrijven, of functioneert hij bij de gratie van een nieuwe schaduwwereld, die van een deel der columnisten? Een wereld die er prat op gaat dat zij zonder God of gebod haar licht doet schijnen over de aardse



104Zie o.a. Folia, 20-8-1993, 27-8-1993, 10-9-1993, 17-9-1993

105Idem, 27-8-1993

106hp / De Tijd, 29-10-1993




[p. 84]






stervelingen en hun werkelijkheid. Maar opgepast, misschien heerst hier wel degelijk een God, zij het een seculiere: de God van de vrije meningsuiting die naar de woorden van Van Gogh ‘een en ondeelbaar is’. De columnisten zijn Zijn vertegenwoordigers op aarde en kunnen, al naar Zijn welbehagen, straffen of belonen. Het adagium in deze wereld luidt als volgt: Een Columnist Mag Alles. Wellicht spreekt uit dit motto ook een neiging tot bijna pathologische compensatie van het gedrag van Nederlanders, zoals dat door sommige buitenlanders wordt gekenschetst. Scherpe en pijnlijke kritiek dient binnenskamers te blijven; Nederlanders zouden ernaar streven controversiële gespreksonderwerpen en openlijke meningsverschillen die in ruzie uit kunnen monden, te vermijden.107 Zoniet hier, waar het de kunst is zowel sadist als masochist te zijn: alles zelf mogen, betekent ook zelf alles pikken. Op die manier gebeurt er tenminste nog eens wat. Niet voor niets heet de meest recente bundel van Van Gogh columns Er gebeurt nooit iets (1993): het is aan de columnist hier verandering in aan te brengen. En daarom vergelijkt Piet Grijs minister Ruding met Eichmann en duidt hij Theo van Gogh ongelimiteerd aan als De Eeuwige Antisemiet, hetgeen Leon de Winter van hem overneemt. Ischa Meijer maakt, om het zekere voor het onzekere te nemen, de schrijver P.F. Thomése uit voor antisemiet, Mok doet zijn politieke tegenstanders af als nsb-ers en Theo van Gogh duidt hem onwelgevallige dames af als ‘loopse pygmee’, ‘tonnetje’ of ‘door het Leven geslagen muts in de menopauze’. En waarom zou Leon de Winter niet Van Gogh naar de kroon steken door, in de hitte van de verkiezingsstrijd van 1994, Hedy d'Ancona te vergelijken met een ‘masturbatiekoningin’?

In het historisch tijdschrift Skript, dat eind 1993 een themanummer wijdde aan ‘Buitenstaanders’, schreef Arthur Mitzman, historicus en hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam, een inleidend essay. Hierin houdt hij een pleidooi voor de historicus als buitenstaander, die het als zijn of haar taak ziet om ‘de ander’ te ontdekken en begrijpen. Dit ‘omdat het een forse rem zet op onze eeuwige neiging de ander als zondebok te gebruiken voor onze eigen gebreken, om op het andere de ongewenste aspecten van ons eigen karakter te projecteren’. Mitzman sluit af



107Arend Joustra (samenstelling / inleiding), Vreemde ogen - Buitenlanders over de Nederlandse identiteit, Amsterdam, 1993




[p. 85]






met een indringend citaat van de Franse essayist en romanschrijver Albert Camus, dat weliswaar uit 1948 dateert, maar wonderschoon van toepassing is op de huidige mores van een deel der Nederlandse columnisten: ‘Er is geen leven mogelijk zonder dialoog. Tegenwoordig is voor de dialoog bijna overal polemiek in de plaats gekomen... Hoe werkt polemiek? Zij maakt van de tegenstander een vijand door hem te vereenvoudigen, door te weigeren hem werkelijk te zien. Als ik iemand beledig, dan ontgaat mij de kleur van zijn blik, weet ik niet of hij weleens glimlacht en op wat voor manier hij dat doet. Voor driekwart verblind door de schone schijn van de polemiek, leven we niet langer temidden van mensen maar worden we omringd door silhouetten.’108



108Arthur Mitzman, ‘Inleiding’, in: Skript,Winter 1993, p. 204-205
fred neerhoff
Berichten: 4560
Lid geworden op: di 13 dec 2011, 09:55

Re: Geitenneuker

Bericht door fred neerhoff »

hagenaars schreef:waarom de conclusie van Eveline niet geheel weergegeven
Omdat volgens haar boek Theo van Gogh in laatse instantie NIET werd veroordeeld wegens antisemitisme.

En als je Evelien Gans niet gelooft, lees dan zelf de beslissing in cassatie van 11 december 1991 door de Hoge Raad : Uitspraak: De Hoge Raad verwerpt het beroep.

Met als aantekening door De Hoge Raad dat met de verwerping van het cassatieberoep een strafzaak wegens discriminatie (art. 137c Sr) is afgedaan die zeer lang heeft gelopen en drie maal in cassatie heeft gediend.

Tot slot werd Theo van Gogh in januari 1993 ook nog eens vrijgespoken door het Gerechtshof in Amsterdam.
hagenaars

Re: Geitenneuker

Bericht door hagenaars »

Heb je het cassatieberoep wel gelezen? Sorry, hij werd (bleef) veroordeeld. Hij werd (In een andere zaak) in ´93 vrijgesproken.
fred neerhoff
Berichten: 4560
Lid geworden op: di 13 dec 2011, 09:55

Re: Geitenneuker

Bericht door fred neerhoff »

hagenaars schreef:Heb je het cassatieberoep wel gelezen?
Ja, het cassatieberoep werd afgewezen.
hagenaars

Re: Geitenneuker

Bericht door hagenaars »

...en dus bleef het vonnis in stand...
Victor Onrust
Berichten: 98
Lid geworden op: ma 20 feb 2012, 14:01

Re: Geitenneuker

Bericht door Victor Onrust »

Inmiddels het cassatieberoep gelezen. Het gaat om uitlatingen die "onnodig en gratuit" "onmiskenbaar grievend en beledigend voor joden als zodanig wegens hun ras (zijn)" . Dat is dus totaal iets anders dan antisemitisme. Als we even het nogal foute woordje "ras" vervangen door "afkomst" (foei HR!) dan is er niet meer aan de hand dan een belediging die volgens de HR geen pas heeft omdat het groepsbelediging zou zijn. Dat beschrijft precies het "functionele" dat de HR niet ziet. Het is de zelfingenomenheid (van het joods zijn) dat op de korrel wordt genomen en staat als zodanig op een lijn met godslastering. Het is geen smaad en de opmerkingen zijn ook niet discriminerend of roepen op tot geweld (bijvoorbeeld iemand dood wensen). Volgens mij zijn de meeste vrijdenkers het er over eens dat iedere vorm van beledigen is toegestaan. Ook van groepen en of het nu gaat om verstandelijke vermogens (verward, mal, mongool) of afkomst. Al is het vaak niet goed voor de verstandhouding.

Dus blijft mijn vraag: bewijs dat TvG een antisemiet is of wijs tenminste antisemitische uitspraken aan.
fred neerhoff
Berichten: 4560
Lid geworden op: di 13 dec 2011, 09:55

Re: Geitenneuker

Bericht door fred neerhoff »

hagenaars schreef:...en dus bleef het vonnis in stand...
En werd Theo van Gogh in laatse instantie NIET veroordeeld wegens antisemitisme!

Intussen gaat het natuurlijk helemaal niet meer over Theo van Gogh maar staat wèl jouw integriteit ter discussie.
hagenaars

Re: Geitenneuker

Bericht door hagenaars »

Heren,
jullie zijn wel harnekkig, Je moet de tekst gewoon even goed lezen:

Hoge Raad 11 december 1990
(mrs van den Blink, Beekhuis, Mout, Keijzer, Bleichrodt; A-G Leijten)
Artikel in (film)tijdschrift Moviola 'gelardeerd' met en macabere 'grappen' over de massale
moord op joden waaraan de Duitsers zich tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben schuldig
gemaakt.
De gewraakte passages zijn in het kader van het gehele artikel overbodig en niet functioneel
en zijn onmiskenbaar grievend en beledigend voor joden als zodanig wegens hun ras. Ook
bezien in de context van het gehele artikel verliezen de passages hun beledigend karakter niet.
Een beroep op de exceptio artis wordt afgewezen omdat de passages allerminst onmisbaar
waren voor de strekking van het artikel.
Cassatieberoep verworpen.
fred neerhoff
Berichten: 4560
Lid geworden op: di 13 dec 2011, 09:55

Re: Geitenneuker

Bericht door fred neerhoff »

In plaats van anderen toe te spreken kan je beter op jezelf letten: Theo van Gogh werd in laatste instantie NIET veroordeeld wegens antisemitisme!
David Bakker
Beheerder
Berichten: 1337
Lid geworden op: ma 28 nov 2011, 00:35

Re: Geitenneuker

Bericht door David Bakker »

hagenaars schreef:Je kunt toch het beste de cassatieuitspraak zelf even bekijken.

En waarom de conclusie van Eveline niet geheel weergegeven:
Lex, is het nodig om al die lappen tekst hier neer te zetten? Lijkt me niet functioneel.
Plaats reactie