Debatmaker schreef: zonder religieuze waren er veel uitvindingen achterwege gebleven
Volgens mij hebben de gevestigde religies zoals het christendom eerder een rem gezet op de totstandkoming van moderne inzichten dan dat zij daartoe hebben bijgedragen.
Daarentegen heeft het kern idee van een God die almachtig en perfect is - een godsidee dus dat los staat van menselijke bedoelingen en niet te verwarren is met het Abrahamitische godsidee - inderdaad aantoonbaar bijgedragen aan revolutionaire doorbraken in de moderne natuurwetenschap.
Dit wordt duidelijk geïllustreerd door de doorslaggevende rol van dit kern idee in het christelijk geloof dat Johannes Kepler (1571 - 1630) motiveerde om uiteindelijk het Copernicaanse wereldbeeld te verbeteren. Daartoe vond hij op basis van de observaties van de astronoom Tycho Brahe (1546 - 1601) dat de Copernicaanse cirkelvormige planeet bewegingen vervangen dienden te worden door ellipsvormige banen. Kepler's beroemd geworden, nauwgezette naspeuringen worden algemeen gezien als het begin van de moderne natuurwetenschap.
Kepler's diepe geloof dat God's perfectie geen afwijking van wiskundige wetmatigheid toestond bracht hem er uiteindelijk toe zijn monnikenarbeid met betrekking tot ons planetenstelsel succesvol te voltooien.
En nu de remmende werking: In Kepler's tijd vierden middeleeuwse ideeën omtrent de goede bedoelingen van God nog hoogtij. De diep gelovige Kepler moest zich daarom eerst en vooral ontdoen van alle argumenten die gebaseerd waren op (christelijke) traditie en autoriteit. Dat is ook de reden dat hij de resultaten van zijn werk publiceerde in de vorm van pagina's lange mystiek christelijke beschouwingen. Allemaal ter verontschuldiging dat hij had gevonden wat hij had gevonden : wiskundige wetmatigheden waarin de Bijbel niet voorzag. Maar Kepler liet zijn geloof in de perfectie van zijn god uiteindelijk prevaleren boven alle menselijke interpretaties omtrent de bedoelingen van die god.
Ten diepste geloofde Kepler dus dat onze wereld zich door wiskundige wetmatigheden liet beschrijven. Daarom vermoed ik dat het Kepler geholpen zou hebben als hij vrij was geweest van de knellende christelijk ethiek. In elk geval is het een vaststaand gegeven dat hij zijn werk vrijmoediger en zonder versluierende omhaal had kunnen publiceren.
In het algemeen bevordert godsdienst gehoorzaamheid aan autoriteiten. En dat is nu niet bepaald de kritische geesteshouding die bevorderlijk is voor vernieuwingen in de wetenschap. Maar ik weet het, er zijn natuurlijk altijd uitzonderingen op deze regel.